Van één naar oneindig: de nadruk op het individu binnen de optimale teamprestatie

13 February 2024

Niemand is belangrijker dan het team. Aan de hand van die uitspraak bereiken managers en sporters de absolute top. Maar, laten we daardoor niet vergeten dat ook de beste teams uit allemaal individuen bestaan. Ook in lean management ligt de nadruk op het teamproces. Hoe logisch dat ook is, willen we toch eens inzoomen op de optimalisatie van individuele prestatie.

Individuele prestatie en functionering is misschien nog wel belangrijker in een tijdperk van industry 4.0. Waarin het individu de opkomende technologie als een bedreiging kan zien. Jezelf wegcijferen voor een optimale teamprestatie is relatief eenvoudig. Jezelf weggecijferd voelen omdat technologie in staat wordt geacht jouw werk beter te doen, is pijnlijk, confronterend en soms zelfs angstaanjagend.

Daarbij past het, hoe tegenstrijdig het ook lijkt, ook volledig binnen de lean principes. Neem bijvoorbeeld een bedrijf met elf werkplekken. Bekijk dit als elf eilanden. Om te beginnen wil je dat ieder eiland op zijn eigen manier floreert. Door een goed milieu, vruchtbare grond en de juiste toevoer haalt het eiland het beste uit zichzelf. Lean management is hier als de creërende macht, die bepaalt welke eilanden en bruggen er nodig zijn en hoe deze met elkaar verbonden kunnen worden. Want, als je een eiland laat groeien, zonder de relatie met omliggende eilanden mee te nemen… waarom zou je er dan ooit een brug naartoe bouwen?

In dit artikel nemen we vier stappen door naar individuele optimalisatie. De stap daarna is een optimale teamprestatie vol florerende individuen.

1. Verdiep je in drijfveren

Niet iedereen zal beginnen met productiewerk om een team te helpen. Er zitten nagenoeg altijd persoonlijke drijfveren achter. Zoals lean expert Michael Ballé zegt in zijn paradoxale schets van lean management: "Je bevordert teamwork, én individuele ontwikkeling." In plaats een werknemer direct deel van het geheel te maken, zoom je eerst in op het deel. Wat wil hij of zij leren, en waarom? Van daaruit kun je bijvoorbeeld schetsen hoe je diens karakter en kwaliteiten voor je ziet in het teamproces. De persoon in kwestie vormt een intrinsieke motivatie om deel uit te maken van een team, omdat kwaliteiten daar benut zullen worden. Wat ons brengt bij het volgende punt.

2. Rol in het team

Zoals gezegd is een team geen entiteit. Het bestaat nog altijd uit individuen. Denk je dat voetballers als Lionel Messi en Cristiano Ronaldo precies dezelfde taken krijgen als andere spelers? Nee, iedereen heeft een rol. Een mens hoort graag wat zijn taken zijn, maar ook tot welk resultaat die leiden. Het is dus eigenlijk een inside-out-principe. Waarin je niet zegt: dit is het team, daar moet jij aan bijdragen. Maar: dit ben jij, en om die reden heeft het team jouw nodig. Op die manier creëer je verantwoordelijkheidsgevoel van de individu naar het team toe. Dit wordt ook genoemd in stap drie.

3. Geef een stem

Nu begint de werknemer zichzelf te zien als verwante van het team. Vanuit daar wordt het des te belangrijker de individuele anatomie te behouden. Nogmaals, we zeggen niet: dit is het beste voor het team. Dus dat doe je. Ook lean-pioniers Toyota doen aan ‘autonomatie': de werknemer heeft de mogelijkheid het productieproces stop te zetten, wanneer zij defecten zien. Als het ware geeft Toyota iedereen een aanvoerdersband: denk jij te weten wat het beste is voor het team? Neem je verantwoordelijkheid en trek aan de bel.

4. Waardeer het individu

Het beloningssysteem triggeren geldt als belangrijke motivator om het werk te blijven doen. Alhoewel beloningen altijd horen uit te gaan naar het complete team, zijn ook individuele complimenten belangrijk. Regelmatige reflecties op individuele prestaties, met de teamprestatie als referentiepunt, is dan ook doorslaggevend voor een individueel gevoel van bestemming. De werknemer voelt zich niet alleen onderdeel van het team, maar ook onmisbaar door zijn eigen kwaliteiten. Een voetballer die altijd na 60 minuten gewisseld wordt, zal zichzelf nooit meer voor 90 minuten kunnen motiveren.

Vanuit individuele prestatie naar teamprestatie

Volgens de Job Characteristics Theory worden persoonlijke werkresultaten door vijf factoren beïnvloed: skillvariëteit, taakidentiteit, taaksignificantie, autonomie en taakfeedback. Deze punten doorloop je door de genoemde stappen in acht te nemen. Misschien valt het je al op. Deze factoren staan in nauw verband met de positie van het individu binnen het team. Het is de blik die het individu erken als volwaardig, in plaats van slechts deel van het team, die het verschil maakt voor duurzame prestaties.

Naast individuele aspecten zijn er nog tal van manieren om de teamprestatie te bevorderen volgens lean principes. Vraag jij je af of er nog verbeterslagen mogelijk zijn, maar weet je niet waar je moet zoeken? Neem eens contact op. KONA speelt graag met zijn individuele kwaliteiten een rol in het versterken van de teamprestatie.